Uzun bir aradan sonra İstanbuldayım. Bu süre içerisinde Anadolu’nun çeşitli köylerinde gezerek Türk köylüsünün değerler bilincine tanık oldum. Bundan dolayı çok mutluyum. Türk köylüsünün kalbi, yaşam niyetimizdeki bilinci keşfetmek adına temel evrensel değerler barındırıyor diye düşünüyorum ve sizlerle paylaşmak istiyorum.

Gezi projemin son günü Ordu ilçesi Akkuş köyünde tanıştığım Musa amca ile değerler bilinci konulu bir söyleşi gerçekleştirdik. 80 yaşlarında oldukça dinç ve fit olan Musa amcayı biraz daha tanıyabilmek için dönüşümü erteledim. Ertesi gün kendisiyle tekrar buluştuk. Perşembe ilçesinde bulunan Uzun Saçlının Yeri’ne doğru beraber yola çıktık. Medreseönü mevkiinde deniz manzaralı bir çayevine vardık. Masa örtüleri eski usüldü. Uzunca bir bekleyiş sonrası meşe odunu ve fındık kabukları ile demlenmiş çayımızı yudumlamaya başladık. Musa amcaya sormak istedim.

‘’Siz bir köy okulunda okudunuz. Sonra avrupada mühendis olarak çalıştınız. İstanbulda ise önemli markalara kendi alanınızda danışmanlık yapıyorsunuz. Ancak yılın neredeyse tamamını kendi köyünüzde geçiriyorsunuz. Şehir hayatı ve köy yaşamı arasında sizce nasıl bir konfor alanı var merak ediyorum.’’

Musa amca masmavi gözleriyle diğer masalarda sohbet eden ve kitap okuyan insanları gösterdi. ‘’Biliyor musunuz, siz konfor alanından bahsedince farkettim. Sizi buraya davet etmemin aslında önemli bir nedeni varmış,’’ dedi. 

‘’Nedir o neden?’’ diyerek gülümsedim.

‘’Bu mekandaki sessizliğin, dinginliğin ve saygının sizde farkında mısınız?’’ diyerek devam etti. ‘’İnsanlar birbirleriyle konuşurken biz sadece çay kaşıklarının huzur veren şıngırtısını duyuyoruz.’’

Musa amcanın bu tespiti zihnimde birden çok kapı aralamıştı. Tüm masalar dolu ve ayakta insanlar olduğu halde işitme cihazına gerek kalmadan Musa amca ile birbirimizi rahatça duyabiliyorduk. Bu kez kendisi bana sordu. 

‘’Siz beşbin küsür kilometrekare’lik İstanbul’da bana deniz manzaralı böylesine kaç kafe, çaybahçesi veya mekan sayabilirsiniz?’’ Düşündüm, aklıma Uzun Saçlının Yeri gibi bir mekan gelmedi.

‘’Açıkcası pek fazla sayamam Musa amca,’’ dedim. ‘’Ayrıca sizde benim gibi sigara içmeyen biriyseniz böyle mekanlarda bırakın sohbet etmeyi ve kitap okumayı, nefes almak için zaman zaman oksijen maskesi kullanmanız dahi gerekebilir. Özellikle bebeğiniz varsa yada çocuklu bir aileseniz temiz hava soluma hakkınız çoğu kere yoktur. Hatta bu hakları aramaya kalkarsanız üstüne bir güzel dayak yiyebilirsiniz’’ diye ekledim.

Bu kez Musa amca bana gülümseyerek devam etti.

‘’Uğur bey, bence şehir hayatı içerisinde buna benzer yüzlerce örnek verebiliriz. Toplumumuz ezelden beri ilgisiz, ezberci bir aile ve eğitim sistemi içerisinde diye düşünüyorum. Hem kendilerinin hemde birbirlerinin sağlıklı yaşam sınırlarının farkında olmayan insanların sayısındaki büyük artış beni hüzünlendiriyor. Siz ne dersiniz?’’

‘’Doğru, ben de sizin gibi düşünüyorum, şuan sizinle buradayız ve saatlerdir sohbet ediyoruz. Kendi etki alanımız içinde bilgiyi paylaşarak kutsal bir anlama dönüştürmeye çalışıyoruz,’’ dedim ve çantamdan Prof. Dr. Engin Gençtan’ın kitaplarını çıkartarak masanın üstüne yığdım. Çayımdan bir yudum alarak devam ettim.

‘’Musa amca benim İstanbul Üniversitesi’nde okuyan çok sevdiğim Bilge adında genç bir arkadaşım vardı. Hatta bu gezide onunda olmasını yürekten dilerdim. Eminim ki; sohbetlerimize büyük farkındalık katardı. Okuduğu bölümü belirtmediği için kendisini en başlarda psikoloji öğrencisi sanmıştım. Öylesine derin ve güçlü bir bilinci vardı ki; tanıştığımız günden bu yana her fırsatta birbirimize zaman ayrıdık ve sohbet ettik. Samimiyetimiz ilerledikçe yaşama dair konular da derinleşti. Konuşmak ve biraraya gelmek için günleri iple çektik. Gerek evimin çatısı altında gerek çay bahçelerinde onunla beraber çıktığımız her keşif için kendimi şanslı hissediyorum. Biz, zamanla ilerleyen arkadaşlığımızda birşeylerin farkına varmaya başladık. Bilge’nin çevresinde kendisini çok seven ve kendisine büyük değer veren insanlar vardı ama Bilge, henüz nedenini keşfedemediği duygulardan ötürü bu insanları içten içe küçümsüyor içinde onlara karşı gizli bir öfke besliyordu. Kendisi bu durumun farkında olmadığının dahi farkında değildi. Ta ki Bilge’nin iç dünyasında gördüklerimi kendisiyle paylaşmak istediğimi söyleyene kadar. Bu konuda uzun soluklu bir sohbet oluşturduk. Bilge, yoğun eksiklik duyguları içinde yaşayadığını, olumlu bir niteliğinden ötürü takdir edildiğinde dahi kendisiyle alay ediliyormuş duygusuna kapıldığını, insanların kendisini Bilge boş mu dolu mu diye sürekli sınadığı paylaştı benimle. Aslında biz bu sohbette, içinde yaşadığımız toplumda öylesine yaşamak adına çok önemli bir keşif yapmıştık. Sanırım Bilge gibi büyük potansiyellere sahip milyonlarca genç arkadaşım ilgisiz, ezberci bir aile ve eğitim sistemi içerisinde niyetinin bilince değil. Benim ülkemin güzel insanları oluşan bu ve benzer duyguların kendi iç dünyalarında devam eden yankılarından bi haber yaşamaktalar. Bu yüzden diyorum ki; paylaşacak çok şey var.’’

Hava yavaştan kararmış ve iyiyden iyiye soğumuştu. Uzun Saçlı’nın buz gibi kaynak suyundan bakır kazanda yapılma eşsiz çayının lezzet sırrını öğrendikten sonra Musa amca ile Medreseönü’nden ayrıldık.

Emek verip okuduğunuz için teşekkür ediyorum.

Sevgi ve saygılarımla.

Uğur Uğural (9 Kasım 2016)

Teşekkür Notu:
Bu gezi projesinin tüm ulaşım ve konaklaması, Türkiyede şubeler zinciri olan bir firmaya aitti. Şirketin sahibi olan beyefendi, geçen yaz Yalıkavak köyünde tanıştığım Ozan amca ve Saadet teyzenin aynı köyden çocukluk arkadaşları. Kendisine ve bu projeye içten emek veren güzide ekibine teşekkürlerimi sunuyorum. Bu gezide beni yalnız bırakmayıp bana engin yaşam tecrübelerinden istifade etme şansı veren Ozan amca ve Saadet teyzeme ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Ancak yüreğimdeki nemli gözlerle, o kelimelere ulaşamıyorum. Şükrediyorum, Türk köylüsünün değerler bilinci gökyüzü gibi, hiçbir yere kaybolmuyor.